Dünyada iktisadın toparlanmaya dair emareler göstermesi gelişmekte olan ülke paylarına ve tahvillerine ilgiyi artırdı. Gelişen ülke piyasalarına rekor fon girişi olurken para ünitelerinin dolar karşısındaki kıymet karı da artıyor. Türkiye ise ‘Yeni İktisat Modeli’nde uygulanan siyasetlerin karmaşıklığı ve TL’nin düşük gerçek faiz getirisi nedeniyle bu fon akışından faydalanamıyor. Yılbaşından bu yana gelişen ülke paraları dolar karşısında ralli yaparken, TL tekrar kaybedenler kulübünde yer aldı.
Yılbaşından bu yana bakıldığında Kolombiya Pesosu yüzde 7.38, Şili Pesosu yüzde 6.76, Rus Rublesi yüzde 6.72, Tayland Bahtı yüzde 5.28, Macar Forinti ise yüzde 4.4 çıkarla birinci beşte yer aldılar. TL ise dolara karşı kaybeden beş para ünitesi ortasında yer aldı. Para ünitelerinin dolara karşı 2023 perfomansında Arjantin Pesosu yüzde 4.42 paha kaybıyla birinci sırada yer aldı. Yıl başından bu yana Güney Afrika Randı yüzde 0.91, Peru Solü yüzde 0.79, Türk Lirası yüzde 0.53, Hong Kong Doları ise yüzde 0.35 kıymet kaybetti.
REKABETTE GERİDE
ABD Merkez Bankası’na ait faiz artırım beklentilerinde görülen törpülenmeye paralel yıl başından bu yana dolar cinsi varlıklar da zayıflıyor. Bu zayıflama, gelişmekte olan ülke para ünitelerine olumlu olarak yansırken optimistlik Türk Lirası’na yansımıyor. Birçok gelişmekte olan ülke yeni finansal yatırım eğilimlerine uymak için faiz oranlarını artırırken Türkiye gelişen ülkelerdeki getiri rekabetinin de gerisinde kalıyor. Türkiye’de uygulanan para siyaseti, negatif gerçek getirileri (- % 55.2) standart dışına iterek, TL cinsi tasarruf tutmayı çok zorlaştırdı.
Politikalar yabancı için anlaşılması güç ve caydırıcı
Ata Yatırım Hazine Yöneticisi Etem Öztekin, bu periyotta birçok gelişmekte olan ülke para ünitesi portföy akımlarının tesiri ile paha kazanırken, TL’de çıkarların sonlu kalmasının nedenleri anlatırken, bilhassa Türkiye iktisadının güçte dışa bağımlı yapısının, cari istikrar kanalı ile TL üzerinde baskı yaratmayı sürdürdüğüne işaret etti. Uygulanan iktisat siyasetlerinde makroihtiyati tedbirlerin yükünün giderek arttığını, makroekonomik çerçevenin yabancı yatırımcılar açısından anlaşılması sıkıntı ve kısmen caydırıcı olduğunu söyleyen Öztekin, bunun portföy ve direkt yatırım gelişmeleri ile gözlemleyebildiklerini aktardı.